2 gündür Twitter’da bir video dolaşıyor. Adını zaman zaman duyduğum ama hakkında hiç bilgim olmayan o kişi, Işık Ökte. Yorumlarda duayen borsacı olduğu gibi şeyler yazıldığını okudum. X’te konuşmasından alınan o kısmın tamamını buldum. Yazının sonuna ekledim. Söyledikleri bence makul ama her yiğidin yoğurt yiyişi var derler ya hani, bu yatırım işi de öyle, herkese göre değişir.
Youtube’da Yatırım Finans’ın hem “portföyde kaç hisse olmalı?” videosunu hem de diğer birkaç videosuna baktım. Gerçekten Işık Bey güzel ve akla yatkın konuşmalar yapan saygın birisi olduğu kanaati oluştu bende. İsmi ve soy ismi de karizma. Bunu kabul edelim öncelikle. 🙂 Peki Işık Bey ne söyleyip gündem olmuş ona bir bakalım: 1 milyon portföyü olan bir kişinin en fazla 3 hissesi olmasını söylemiş. 4 olmaz diyor. Ardından da bir gencin kendisine portföyünü gönderdiğini ve gencin portföyünde 13 şirket olduğunu ve bunun çok fazla olduğunu söylüyor. Çünkü burada önemli olanın portföy yönetimi olduğundan bahsediyor. Portföy yönetimi yapabilmek içinde her gün zaman ayırmak gerektiğini, kap’ları takip etmek gerektiğini, teknik, bilanço, analist ve sektör raporlarının takip edilmesi gerektiğini söylüyor.
Yukarıda bahsettiğim gibi her konuda herkesin farklı düşünceleri olabilir. Uzun yıllardır borsanın içinde olan ve son 4 yıldır aktif bir borsa yatırımcısı olarak bende şu düşünceler oluştu.
Öncelikle bende ilk oluşan düşünce şu: Neden her gün ekran başında olmak gerekli? Biz trader mıyız? Anlık al-sat mı yapıyoruz da her gün ekran karşısında olmamız gerekli? Bizler ve ben küçük bireysel yatırımcıyım. Gerek benim gerekse eşimin ve çocuklarımın hesaplarında toplam 13 şirketten fazla şirket var. Bunlardan yola çıkarak;
1-İmkânım oldukça özellikle çocuklarım için ayda 50 TL ile 100 TL ile yatırım yapan biriyim.
2-Özellikle çocuklarım için alacağım hisseler ve yatırım yapacağı şirketler genel olarak belli. Bu yüzden ayda bir bakmam yetiyor.
3-Konuşmada geçen “kap’ları takip etmek gerektiğini, teknik, bilanço, analist ve sektör raporlarının takip edilmesi gerektiğini” kısmı benim için şöyle. Hissesini alıp ortak olmayı düşündüğüm şirket sayısı zaten sayılı. Birde katılım endeksi ve kâr dağıtım potansiyelleri göz önüne alınınca şirket sayısı daha da azalıyor. Bu nedenle analizi yapmak için her gün ekran başında olmama gerek yok. Karar verme aşamasında dediği kriterleri araştırıp zaman zaman takip etmek benim için yeterli oluyor.
4-Şirketlerin bilanço açıklama zamanları belli. Bunun için her gün ekran başında olmaya gerek var mı? Yok.
5-Şirketlerin faaliyet raporları yayınlama zamanları da belli. Bunun için her gün ekranda olmaya gerek var mı? Yok.
6-Yine analist ve sektör raporları da hangi sektör ya da şirket olursa olsun her gün yayınlanmıyor. Yine ekran başında olmaya gerek yok.
7-Borsada yatırımcı olmak isteyen zaten kısa sürede lazım olmayan bir para ile yatırım yapmalı. Eğer bir kişi kısa süreli al-sat yapacaksa ya da ben kendim de bazen bunu yapıyorum işte o zaman hergün ekrana bakmak gerekli.
8-Her gün ekranın başında olmak bireysel yani küçük yatırımcının değil trader ve borsa yatırım şirketlerinin ve fon şirketlerinin işi.
9-Ayrıca yukarı da yazan her şeyi geçtim. Sadece teknik olarak olaya bakalım. Eğer günlük hatta haftalık işlem yapılmayacaksa yine ekran başında olmaya gerek yok. Öyle göstergeler var ki haftalık hatta aylık bakmak bile yeterli. Mesela TAKOS adını verdiği teknik takip sistemi eğitim aldığım @katre46 hocam tekniği çok basit ve kolayca anlatıyor. Bu sistemde (eğer o gün kötü bir haber gelmemişse) haftada 1 kez ekrana bakmak yeterli bile oluyor. Yine mesela yakın zamanda Bakkal Metin abiden öğrendiğim öyle bir gösterge ve indikatör var ki ayda 1 kez bakmak yeterli. Mesela o stratejide Türk Hava Yolları’nın Ocak 2021’de al verdiği ve trendin hâlâ devam ettiği görünüyor. Hadi bu büyük şirket dediniz pek beğenilmeyen bir şirket yazayım. Peker gyo. Bu sistemde Mayıs 2022 ‘de al vermiş ve trend halen devam ediyor. Şimdi bu sistemde her gün ekran başında olmaya gerek var mı? Bu arada onca düşüşler ve çıkışlar oldu ama trendde bozulma yok. Tekrar altını çiziyorum. Herkesin yatırım düşüncesi farklı. Benim bu sistemim günlükçü ve haftalıkçılara göre değil. Onu belirtmek isterim.
10- Bence çok fazla portföyü dağıtmamaktan kasıt şu olabilir. Ki o konuda bende 3 hisse olmasına katılırım. Mesela eşim. Öyle onu buna mıy mıy mıy kısım kısım para yatırmayı sevmez. Toplu para yatırıp bir kere de iyi bir kazanç elde etmeyi ister. Bende tam tersi. O sevdiğim şirketlerden azda olsa portföyümde olsun diye düşünürüm. 3 şirket ve eşimin parayı birkaç şirkette olması şu açıdan mantıklı. Diyelim ki Işık Bey’in bahsettiği 1 milyonu 3’e böldük ve 300 bin TL bir şirkete yatırdık. O şirket hisseleri yükselmeye başlayınca ya da kâr payı dağıtacak olursa ciddi anlamda para kazandığımızı hissederiz. Ama o parayı 13′ bölersek. Bugün biri yarın öteki derken kazanç açısından pek tatmin edici olmayabilir demek istediğini düşündüm.
11-Türkiye borsası malum çok kaypak. Çok kaygan. Her an bir şeyler olabilir. Riski dağıtıp azaltmak içinde bireysel yatırımcının çok fazla şirkete sahip olma isteğinin olabileceğini de düşünüyorum.
Herkes para kazanmak istiyor. Bilmeyenler için borsa zor bir yer. Ama artık o kadar bilgi kaynağı var ki her gün bir yenisi çıkıyor. Ben 17 yaşında bu işlere girdiğim zaman, gazete ve dergilerden öğrenmeye çalışıyordum. Şimdi her gün yeni yeni videolu eğitimler çıkıyor. Hem de ücretsiz.
Benim için borsa bir yatırım yeri, bir şirkete olmak ve öyle hareket ediyorum. Işık Bey “kap’ları takip etmek gerektiğini, teknik, bilanço, analist ve sektör raporlarının takip edilmesi gerektiğini” söylemekle çok haklı. Bir borsa yatırımcısının bunların hepsini bilmesi ve bunları öğrenmek için vakit ayırması gerekiyor. Asgari ücretli bir iş için üniversite dahil 17-18 yıl okunuyor ama servet vadeden bir sistemi öğrenmek için kimse çaba sarf etmiyor. O desin alayım bu desin satayım diye akşama kadar o sosyal medyadan bu sosyal medyaya gezerek alıp satmaya çalışıyor insanlar. Öyle olunca da kayıpların ardı arkası kesilmiyor ve borsa kumar yeri olarak görülüyor.
Borsada kazanmak ve kaybı azaltmak için Işık Beyin söyledikleri ile yazımı noktalayayım:
“….Kap’ları takip etmek gerektiğini, teknik, bilanço, analist ve sektör raporlarının takip edilmesi gerekir….” ama her gün değil 😉